Ken jij ze ook? De ‘onzichtbare en makkelijke’ bewoners of cliënten met dementie die je nauwelijks aandacht hoeft te geven. Ideaal toch?

Wanneer je in de zorg werkt zul je vast gemerkt hebben dat je met sommige mensen met dementie heel makkelijk contact kunt maken. Op elke afdeling van een zorginstelling heb je bewoners die heel prettig zijn om je aandacht op te richten. Ze lachen dankbaar om je grappen, reageren op een manier die je collega’s doen lachen of zijn gewoon heel gezellig. Er lijkt makkelijk contact te leggen met deze mensen en je wordt snel beloond omdat ze goed reageren op wat je zegt en doet. Vaak krijgen deze mensen de hele dag door veel aandacht. Ze worden betrokken bij gesprekken, er wordt een spelletje met ze gespeeld of een dansje met ze gedaan. Als er activiteiten zijn georganiseerd worden ze graag meegenomen door de vrijwilligers.
Als deze mensen nog thuis wonen is de kans groot dat de zorgmedewerker regelmatig een kop koffie met ze drinkt en wat langer blijft voor een gezellig praatje. Ook zien we vaak dat vrienden, kennissen en familie graag blijven langskomen. Het is heel makkelijk om voldoening te halen uit het contact met deze mensen.

Dan heb je de groep mensen die door dementie de aandacht opeisen. Zij krijgen ook veel aandacht. Iemand die de hele dag schreeuwt, met dingen gooit of andere mensen lastig valt kun je moeilijk negeren. Daar moet je iets mee doen, of je daar nou zin in hebt of niet. De zorgmedewerkers zullen de zorg als zwaar en belastend ervaren. In de thuissituatie is het voor de omgeving ook niet heel verleidelijk om regelmatig langs te komen om wat leuks te gaan doen of gewoon een praatje te maken.

En dan heb je de personen met dementie die eigenlijk helemaal niet opvallen. Ze zijn rustig, op zichzelf en vragen nauwelijks aandacht. Met wat sturing doen ze wat hen gevraagd wordt, ze blijven rustig zitten in de woonkamer of trekken zich graag terug in hun eigen kamer. Weg van alle prikkels. Deze mensen worden vaak vergeten. Als je het druk hebt en andere mensen veel aandacht vragen is het verleidelijk om hen te zien als sluitpost. Contact maken is soms lastig omdat ze zo naar binnen gekeerd zijn. Je haalt er waarschijnlijk weinig voldoening of plezier uit om tijd en aandacht aan ze te besteden. Het kan voelen als ‘trekken aan een dood paard’ en het lijkt vaak of ze ook helemaal niet op je zitten te wachten.

Toch loont het de moeite om deze mensen juist ook aandacht te geven. Zie het als een uitdaging! Door tijd te investeren in deze mensen leer je ze beter kennen en kun je erachter komen op welke manier het contact maken werkt. Wellicht gaat iemand ‘aan’ van muziek, van bepaalde aanrakingen of bewegingen. Uiteindelijk heeft ieder mens er behoefte aan om gezien te worden en zich veilig en geborgen te voelen. Ook, of misschien juist, de mensen die er het minst om vragen.