Stralend falen
Freya & Hanneke
Auteur:
Zeg eens eerlijk. Denk jij ook wel eens zo vlak voor je in slaap valt aan een gênante gebeurtenis van jaren geleden? Dat je de schaamte bijna weer in je buik voelt? En je er volkomen nutteloos wakker van ligt? Niet zo fijn om je een fout te herinneren.
Niemand vindt het leuk om fouten te maken. Hoe lekker ‘stralend falen’ ook bekt, het maakt fouten maken er niet leuker van.
Iemand die leeft met dementie vindt fouten maken ook niet fijn. De ziekte maakt al onzeker genoeg, laat staan het gevoel het niet allemaal meer precies in de hand te hebben. Een foutje ligt dan snel op de loer.
Iemand die leeft met dementie hoort zo’n 80 procent van de dag ‘nee’, in verschillende vormen en op verschillende manieren. Mensen met dementie worden doorlopend gecorrigeerd (Nee meneer Jansen, soep eet je niet met een vork), afgeremd (Nee mevrouw Rijsdijk, u kunt niet alleen naar buiten), verbeterd (Nee meneer Poort, dat bent u niet op de foto, dat is onze Koning) of tegengehouden (Nee mevrouw Aarden, die deur zit op slot)
Terwijl ieder mens behoefte heeft aan positieve erkenning, juist ook als je, zoals vaak het geval is bij dementie, veel meer ‘fouten’ maakt dan je deed voor je deze ziekte kreeg.
Maar wat bedoel ik dan met stralend falen en hoe doe je dat dan? Aan de hand van een bekend voorbeeld leg ik het uit.
Koningin Wilhelmina kreeg hoog bezoek van Paul Kruger, de bejaarde president van de republiek Transvaal, Zuid Afrika. De boeren-president was eenvoudig en tijdens een staatsiediner zag hij een zilveren vingerkommetje aan voor een drinkbeker. Toen hij hier uit dronk lieten de overige gasten, lakeien en hovelingen duidelijk merken met gelach en afkeurende blikken dat dit niet paste binnen de etiquette. Koningin Wilhelmina, toen 20 jaar, wilde haar gast niet beschamen en dronk, net als hij, uit haar vingerkommetje, op hem proostend.
Koningin Wilhelmina liet haar gast stralend falen! Ze had hem kunnen corrigeren, maar dat had hem vast jaren later zo’n wakker-lig moment bezorgd.
Als iemand met dementie een fout maakt die geen direct gevaar oplevert voor hemzelf of de omgeving, is een correctie dan echt nodig? Wanneer iemand een verhaal voor de vijfde keer vertelt in een half uur, kunnen we toch ook reageren alsof we het voor het eerst horen? Wanneer iemand zijn mond afveegt aan het tafelkleed ipv aan het servet, kunnen we het ook laten. Wanneer iemand lachend over zijn hondje Bello praat alsof er net nog mee gewandeld is, terwijl Bello al veertien jaar onder de rodondenderon ligt, kunnen we dan mee lachen om de gekke fratsen van Bello tijdens die wandeling? Laat de persoon met dementie lekker stralen, net als Koningin Wilhelmina deed.
Stralend falen is onderdeel van de S.P.E.E.L.S. methode, waar wij je in de training van Zeg JA bij dementie graag nog veel meer over leren!
Stralend falen
Freya & Hanneke
Auteur:
Zeg eens eerlijk. Denk jij ook wel eens zo vlak voor je in slaap valt aan een gênante gebeurtenis van jaren geleden? Dat je de schaamte bijna weer in je buik voelt? En je er volkomen nutteloos wakker van ligt? Niet zo fijn om je een fout te herinneren.
Niemand vindt het leuk om fouten te maken. Hoe lekker ‘stralend falen’ ook bekt, het maakt fouten maken er niet leuker van.
Iemand die leeft met dementie vindt fouten maken ook niet fijn. De ziekte maakt al onzeker genoeg, laat staan het gevoel het niet allemaal meer precies in de hand te hebben. Een foutje ligt dan snel op de loer.
Iemand die leeft met dementie hoort zo’n 80 procent van de dag ‘nee’, in verschillende vormen en op verschillende manieren. Mensen met dementie worden doorlopend gecorrigeerd (Nee meneer Jansen, soep eet je niet met een vork), afgeremd (Nee mevrouw Rijsdijk, u kunt niet alleen naar buiten), verbeterd (Nee meneer Poort, dat bent u niet op de foto, dat is onze Koning) of tegengehouden (Nee mevrouw Aarden, die deur zit op slot)
Terwijl ieder mens behoefte heeft aan positieve erkenning, juist ook als je, zoals vaak het geval is bij dementie, veel meer ‘fouten’ maakt dan je deed voor je deze ziekte kreeg.
Maar wat bedoel ik dan met stralend falen en hoe doe je dat dan? Aan de hand van een bekend voorbeeld leg ik het uit.
Koningin Wilhelmina kreeg hoog bezoek van Paul Kruger, de bejaarde president van de republiek Transvaal, Zuid Afrika. De boeren-president was eenvoudig en tijdens een staatsiediner zag hij een zilveren vingerkommetje aan voor een drinkbeker. Toen hij hier uit dronk lieten de overige gasten, lakeien en hovelingen duidelijk merken met gelach en afkeurende blikken dat dit niet paste binnen de etiquette. Koningin Wilhelmina, toen 20 jaar, wilde haar gast niet beschamen en dronk, net als hij, uit haar vingerkommetje, op hem proostend.
Koningin Wilhelmina liet haar gast stralend falen! Ze had hem kunnen corrigeren, maar dat had hem vast jaren later zo’n wakker-lig moment bezorgd.
Als iemand met dementie een fout maakt die geen direct gevaar oplevert voor hemzelf of de omgeving, is een correctie dan echt nodig? Wanneer iemand een verhaal voor de vijfde keer vertelt in een half uur, kunnen we toch ook reageren alsof we het voor het eerst horen? Wanneer iemand zijn mond afveegt aan het tafelkleed ipv aan het servet, kunnen we het ook laten. Wanneer iemand lachend over zijn hondje Bello praat alsof er net nog mee gewandeld is, terwijl Bello al veertien jaar onder de rodondenderon ligt, kunnen we dan mee lachen om de gekke fratsen van Bello tijdens die wandeling? Laat de persoon met dementie lekker stralen, net als Koningin Wilhelmina deed.
Stralend falen is onderdeel van de S.P.E.E.L.S. methode, waar wij je in de training van Zeg JA bij dementie graag nog veel meer over leren!
